چگونه مطالعه موثر داشته باشیم؟ تکنیک های مطالعه مفید
گاهی درحال مطالعه کتاب یا جزوه درسی خود هستید و احساس میکنید تمرکز کافی ندارید یا مطالب آنطور که باید در ذهن شما جای نمی‌گیرد…
تکنیک‌های زیادی وجود دارد اما بهتر است بدانید برای یادگیری بهتر، هیچ رویکردی برای همه صدق نمی‌کند و روش‌های مطالعه باید متناسب با هر فرد باشد. از آنجایی که هر کس توانایی‌های متفاوتی دارد، بنابراین مهم است که تعیین کنید چه روش‌هایی برای شما مفید است و چه روش‌های مفید نیست! باید نسبت به خودتان آگاهی داشته باشید و بفهمید کدام تکنیک های مطالعه برای شما بهتر کار می‌کنند!
مطالبی که در این مقاله به آن‌های پرداخته شده است:
تکنیک هایی برای مطالعه موثر
- برای مطالعه آماده شوید
- بهترین سرعت مطالعه خود را بیابید
- استراحت کافی داشته باشید
- ذهن خود را از عوامل ایجاد حواس‌پرتی پاک کنید
- حواس پرتی‌های الکترونیکی را از بین ببرید
نکات تنظیم فضای مطالعه
- مکان مطالعه شما باید کاملا متناسب باشد
- مطالعه در سکوت یا همراه با موسیقی پس‌زمینه؟
- به صداهای پس زمینه گوش دهید
- میان وعده‌های سالم را استفاده کنید
استفاده از تکنیک های مطالعه موثر و مفید
- از روش مطالعه SQ3R استفاده کنید
- از استراتژی THIEVES استفاده کنید
- به جزئیات مهم توجه داشته باشید
- خلاصه نویسی را در برنامه مطالعه خود قرار بدهید
راهکارهای مطالعه کارآمدتر
- استراحت کنید
- از یک کلمه کلیدی برای تمرکز مجدد خود استفاده کنید
- در کلاس یادداشت برداری کنید
- همه چیز را برای خود جالب‌تر کنید
- اول موضوعات سخت دوم موضوعات آسان را مطالعه کنید
- یک گروه مطالعه بسازید
تکنیک های مطالعه موثر
برای مطالعه آماده شوید
زمان خود را مدیریت کنید! یک برنامه هفتگی تنظیم کنید و زمان مشخصی را در روز به مطالعه اختصاص دهید. می‌توانید با روزی 1 ساعت شروع کنید و به مرور این زمان را افزایش دهید( این زمان بسته به مقطع و رشته تحصیلی شما می‌تواند متفاوت باشد).
اول؛ برنامه‌ریزی که انجام می‌دهید واقع‌بینانه و منطقی باشد و دوم؛ تمام تلاشتان را بکنید که تا آنجا که ممکن است به برنامه خود پایبند بمانید، اما نگران نباشید، گاهی اوقات ممکن است که از برنامه خارج شوید!
سعی کنید بین درس، کار و فعالیت‌های روزانه و فوق برنامه تعادل برقرار کنید، اگر با کلاس‌هایتان مشکل دارید، ممکن است لازم باشد یک سری کارهای بعد از دانشگاه را تا زمانی که نمراتتان بالا بیاید، رها کنید
به یاد داشته باشید: تحصیلات شما مهمترین چیز است زیرا پایه و اساس موفقیت آینده شماست.
بهترین سرعت مطالعه خود را بیابید
دست بجنبون! بهترین سرعت را برای مطالعه خود بیابید و بر اساس آن تنظیم کنید. برخی از مفاهیم یا کلاس‌ها به‌طور طبیعی برای شما راحت‌تر هستند، بنابراین می‌توانید آنها را سریعتر مطالعه کنید. برخی دروس دیگر ممکن است دو برابر بیشتر وقت شما را بگیرد، زمان لازم را صرف کنید و با سرعتی که احساس راحتی میکنید مطالعه کنید. مطالعه در فواصل 20 دقیقه‌ای به شما کمک می‌کند تا حفظ اطلاعات را بسیار آسان تر کنید. اگر آهسته تر مطالعه میکنید، به‌یاد داشته باشید که برای مطالعه به زمان بیشتری نیاز خواهید داشت.
استراحت کافی داشته باشید
در برنامه خود زمان مناسبی برای خواب کافی داشته باشید. مطالعات نشان داده‌اند که خواب با بهبود حافظه و تمرکز بیشتر بر مطالعه و تست زدن تاثیر مثبت دارد. بیدار ماندن تمام شب برای مطالعه ممکن است ایده خوبی به نظر برسد، اما بهتر است از این کار صرف نظر کنید، پس اگر در طول هفته مطالعه میکنید، به هر حال نیازی به انباشتگی ندارید و استراحت کافی و خواب خوب شبانه به عملکرد بهتر شما کمک می‌کند.
اگر در نهایت با وجود تلاش‌هایتان کمی کم خوابید، قبل از مطالعه یک چرت کوتاه بزنید. چرت خود را به 15-30 دقیقه محدود کنید.
ذهن خود را از عوامل ایجاد حواس‌پرتی پاک کنید
ذهن خود را از هر چیزی که به موضوعی که در حال مطالعه آن هستید ربطی ندارد پاک کنید. اگر چیزهای زیادی در ذهن خود دارید، قبل از شروع مطالعه، چند لحظه در مورد آنچه که به آن فکر میکنید و چه احساسی دارید، یادداشت‌هایی را برای خود بنویسید. این کمک می‌کند تا ذهن خود را پاک کنید و تمام افکار خود را روی کار خود متمرکز کنید.
حواس پرتی‌های الکترونیکی را از بین ببرید
یکی از بدترین عوامل حواس پرتی برای مطالعه، وسایل الکترونیکی هستند. تلفن همراه خود را خاموش کنید یا آن را در کیف خود یا جای دور از دسترس نگه دارید تا اگر کسی با شما تماس گرفت یا به شما پیام داد، حواس شما را پرت نکند.
اگر به راحتی توسط سایت‌های شبکه‌های اجتماعی مانند یوتیوب، فیس بوک یا سایرین پرت می‌شوید، یکی از برنامه‌های مسدود کردن موقت APP ها را دانلود کنید تا فوراً برخی از سایت‌ها یا برنامه‌های حواس پرتی را در رایانه خود مسدود کنید. وقتی کارتان تمام شد، می‌توانید مانند قبل دسترسی به همه سایت‌ها را رفع انسداد کنید.
تنظیم فضای مطالعه
مکان مطالعه شما باید کاملا متناسب باشد
یک مکان مطالعه خوب پیدا کنید و کنترل فضای مطالعه خود را به دست آورید. شما باید احساس راحتی کنید تا مطالعه لذت بیشتری داشته باشد. اگر از نشستن پشت میز در کتابخانه متنفرید، پس جایی بسیار دلپذیرتر پیدا کنید، مانند مبل یا حتی روی زمین. سعی کنید با لباس‌های راحت مطالعه کنید، مکانی که در آن مطالعه می کنید باید عاری از حواس پرتی و نسبتاً ساکت باشد.
البته مکانی را آنقدر راحت انتخاب نکنید که خطر به خواب رفتن را داشته باشید! شما می خواهید راحت باشید، نه آماده به خواب رفتن، زمانی که خسته هستید، تخت، مکان مناسبی برای مطالعه نیست…
مطالعه در سکوت یا همراه با موسیقی پس‌زمینه؟
برخی از مردم هنگام مطالعه سکوت را ترجیح می‌دهند، برخی دیگر موسیقی را در پس زمینه ترجیح می‌دهند. موسیقی می‌تواند با کمک به آرامش، بهبود خلق و خو و ایجاد انگیزه برای مطالعه شما مفید باشد. اگر به موسیقی گوش می‌دهید پس موسیقی پس‌زمینه را با دقت انتخاب کنید؛ به موسیقی بی‌کلام گوش بدهید که هیچ واژه‌ای در آن جای نداشته باشد.
اگر حواس شما را پرت نمی‌کند، به موسیقی آشنا با کلمات گوش دهید اما هر چیزی که حواس شما را از مطالعه منحرف می‌کند را خاموش کنید. دقت کنید که صدای موسیقی در حد متوسط تا کم باشد. موسیقی بلند می‌تواند حواس شما را پرت کند در حالی که موسیقی آرام می‌تواند در حین مطالعه به شما کمک کند.
به صداهای پس زمینه گوش دهید
صداهای پس‌زمینه می‌توانند به شما کمک کنند تا بدون حواس‌پرتی بر روی مطالعه‌تان تمرکز کنید. صداهای طبیعی مانند صداهای آبشار، باران، رعد و برق، صدای پرندگان و صداهای جنگل می‌توانند نویز سفید کافی برای شما ایجاد کنند که تمرکز شما را حفظ کرده و صداهای دیگر را مسدود کند. صفحات آنلاین زیادی برای یافتن این نوع صداها از جمله YouTube وجود دارد.
تلویزیون را خاموش نگه‌دارید، روشن بودن تلویزیون هنگام مطالعه عموماً ایده بدی است. این کار به راحتی می‌تواند حواس شما را پرت کند و باعث شود به‌جای کتاب روی برنامه تلویزیونی یا فیلم تمرکز کنید.
میان وعده‌های سالم را استفاده کنید
در حین مطالعه به‌جای غذاهای پر از قند و چربی، غذاهای سالم و مغذی بخورید. به سراغ غذاهای انرژی‌زا مانند میوه‌ها یا غذاهایی بروید که احساس سیری کنید(مانند سبزیجات و آجیل) اگر به چیزی شیرین نیاز دارید، شکلات تلخ بخورید، برای هیدراته نگه داشتن بدن آب بنوشید و اگر به افزایش کافئین نیاز دارید چای بنوشید.
از غذاهای حاوی قند و کربوهیدرات زیاد مانند نودل فوری، چیپس و آب نبات اجتناب کنید. نوشیدنی‌های انرژی زا و نوشابه‌های شیرین ننوشید، آنها حاوی مقادیر زیادی قند هستند که برای بدن بسیار مخرب هستند و نه تنها به تمرکز شما اضافه نمی‌کنند بلکه شرایط را سخت‌تر می‌کنند. هنگام شروع یک جلسه مطالعه، میان وعده‌های خود را آماده کنید تا گرسنه نشوید و به دنبال غذا نگردید.
استفاده از تکنیک های مطالعه موثر
از روش مطالعه SQ3R استفاده کنید
یک رویکرد پنج مرحله‌ای را امتحان کنید: پیش خوانی، سوال کردن و پرسش، مطالعه دقیق، یادآوری و مرور. این کار به تثبیت و درک مطالب درسی که برای اولین بار می خوانید کمک خواهد کرد. این روش مطالعه SQ3R یا SQRR نامیده می شود که قدرت یادگیری را افزایش داده و یکی از روش‌های کاربردی برای یادگیری مطالب است.
این روش به شما کمک می‌کند تا مطالب را پیش‌نمایش کنید و به طور فعال مطالعه کنید تا هنگام خواندن یک فصل یا مقاله، آمادگی بیشتری داشته باشید.
از استراتژی THIEVES استفاده کنید
- عنوان: عنوان را بخوانید.
- عناوین: به سرفصل ها نگاه کنید.
- مقدمه: مقدمه را بررسی کنید.
- جمله اول هر بخش: نگاهی به نحوه شروع هر بخش بیندازید.
- تصاویر و واژگان: به تصاویر و کلمات نگاه کنید.
- سؤالات پایانی: سؤالاتی که در انتهای فصل هستند را مرور کنید.
- خلاصه: نمای کلی متن را بخوانید.
با عنوان شروع کنید؛ عنوان در مورد انتخاب/مقاله/فصل به شما چه می‌گوید؟ هر عنوان و عنوان فرعی را به یک سوال تبدیل کنید تا به خواندن شما کمک کند.
به سراغ مقدمه بروید؛ مقدمه در مورد خواندن چه چیزی به شما می گوید؟
جمله اول هر پاراگراف را بخوانید؛ این‌ها عموماً جملات موضوعی هستند و به شما کمک می‌کنند در مورد اینکه پاراگراف‌ها درباره چه چیزی هستند فکر کنید.
به تصاویر و واژگان نگاه کنید؛ شامل جداول، نمودارها و نمودارها است. مهمتر از آن، به کلمات، کلمات یا پاراگراف‌های با رنگ‌های مختلف و فهرست‌های عددی پررنگ، مورب و خط‌دار نگاه کنید.
سوالات پایان فصل را بخوانید؛ تا پایان خواندن فصل چه مفاهیمی را باید بدانید؟ در حین مطالعه این سوالات را در ذهن داشته باشید.
قبل از اینکه فصل را به طور کامل بخوانید، به خلاصه فصل نگاه کنید تا ایده خوبی درباره موضوع فصل پیدا کنید.
به جزئیات مهم توجه داشته باشید
جزئیات مهم را برجسته کنید؛ از هایلایتر استفاده کنید یا زیر مهمترین نکات در متن خط بکشید تا هنگام مرور مطالب، راحت‌تر آنها را تشخیص دهید. همه چیز را هایلایت نکنید در عوض، فقط مهمترین عبارات و کلمات را مشخص کنید. همچنین یادداشت برداری با مداد در حاشیه کتاب یا جزوه به زبان خودتان برای خلاصه کردن یا اظهار نظر در مورد نکات مهم کمک می‌کند.
خلاصه نویسی را در برنامه مطالعه خود قرار بدهید
یکی از راه های خوب مطالعه این است که مطالب کتاب درسی را با کلمات و یادداشت‌های خود به‌طور خلاصه بنویسید، به این ترتیب می‌توانید به جای زبان کتاب درسی، در مورد آنچه گفته شده با بیان و شرایط خود فکر کنید و یادبگیرید.
سعی کنید اطلاعاتی را که نیاز دارید در یک صفحه یا در صورت لزوم در دو صفحه خلاصه کنید. آن را با خود همراه داشته باشید و هر زمان که در طول روزهای منتهی به آزمون زمان استراحت داشتید به آن نگاه کنید. یادداشت ها و فصول خود را بردارید و آنها را در موضوعات مرتبط سازماندهی کنید و مهمترین مفاهیم را بیرون بکشید.
اگر حریم خصوصی کافی دارید، خواندن خلاصه‌نویسی‌هایتان با صدای بلند برای درگیر کردن حواس بیشتر کمک می‌کند.
اگر در خلاصه کردن مطالب به گونه‌ای که در ذهنتان بماند مشکل دارید، سعی کنید آن را به شخص دیگری آموزش دهید، وانمود کنید که دارید آن را به کسی آموزش می‌دهید که چیزی در مورد آن موضوع نمی‌داند، این روش نیز بسیار موثر است و در آخر هنگام خلاصه سازی از رنگ‌های مختلف استفاده کنید؛ مغز وقتی اطلاعات را با رنگ مرتبط می‌کند راحت تر به خاطر می‌آورد.
مطالب را ذره ذره یاد بگیرید
مطالب را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید؛ یکی از راه‌های مطالعه این است که محتوا را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید. این کار به شما کمک می‌کند به جای اینکه سعی کنید همه چیز را یکجا بفهمید، ذره ذره اطلاعات را یاد بگیرید. می‌توانید موارد را بر اساس موضوع، کلمات کلیدی یا هر روش دیگری که برای شما منطقی است گروه بندی کنید. نکته کلیدی این است که میزان اطلاعاتی را که در یک زمان یاد می‌گیرید کاهش دهید تا بتوانید قبل از حرکت روی یادگیری آن مطالب تمرکز کنید.
مطالعه کارآمدتر
استراحت کنید
اگر هر بار چند ساعت مطالعه میکنید، هر نیم ساعت یا بیشتر، 5 دقیقه استراحت کنید. این کار با حرکت دادن مفاصل شما به اطراف بعد از نشستن طولانی مدت کمک می‌کند، همچنین به آرامش ذهن شما کمک می‌کند، و باعث می‌شود مطالب را به طور موثرتری به خاطر بسپارید و تمرکز خود را از دست ندهید.
فعالیت بدنی انجام دهید تا خون شما جریان یابد و شما را هوشیارتر کند، در اطراف خانه خود بدوید، اگر حیوان خانگی دارید با آن وقت بگذرانید، ورزش‌های سبک و کششی انجام دهید؛ فقط به اندازه‌ای انجام دهید که سرحال شوید اما فرسوده نشوید.
از یک کلمه کلیدی برای تمرکز مجدد خود استفاده کنید
یک کلمه کلیدی مرتبط با آنچه در حال مطالعه هستید پیدا کنید، و هر زمان که تمرکز خود را از دست دادید، حواس‌تان پرت شد، یا ذهنتان به سمت چیز دیگری رفت، شروع به گفتن آن کلمه کلیدی به طور مکرر در ذهن خود کنید تا زمانی که به موضوع مورد نظر بازگردید.
کلمه کلیدی در این تکنیک یک کلمه واحد و ثابت نیست، بلکه بر اساس مطالعه یا کار شما تغییر می‌کند. هیچ قانونی برای انتخاب کلمه کلیدی وجود ندارد و هر کلمه‌ای که فرد احساس کند تمرکز او را باز می‌گرداند می‌تواند به عنوان کلمه کلیدی استفاده شود.
به عنوان مثال، هنگامی که در حال خواندن مقاله‌ای در مورد کنکور ارشد کامپیوتر هستید، می‌توان از کلمه کلیدی کامپیوتر استفاده کرد. در حین مطالعه، هر زمان که حواس‌تان پرت شد یا قادر به درک یا تمرکز نیستید، شروع به گفتن کلمه کلیدی کامپیوتر، کامپیوتر، کامپیوتر، کامپیوتر، کامپیوتر کنید تا ذهنتان به مقاله برگردد و سپس بتوانید به خواندن خود ادامه دهید.
در کلاس یادداشت برداری کنید
سر کلاس مطمئن شوید که بهترین یادداشت‌هایی را که می‌توانید بردارید. این به این معنا نیست که همه چیز را مرتب و یا در کامل بنویسید؛ فقط سعی کنید اطلاعات مهم را یادداشت کنید. یادداشت برداری خوب در کلاس شما را مجبور می‌کند هوشیار بمانید و به همه چیزهایی که در کلاس می‌گذرد توجه کنید، همچنین به شما کمک می‌کند که به خواب نروید!
همه چیز را برای خود جالب‌تر کنید
استدلال‌های منطقی به شما انگیزه‌ای برای مطالعه نمی‌دهد. فکر کردن به اینکه “اگر سخت درس بخوانم، وارد دانشگاه خوبی می‌شوم و شغل خوبی پیدا می‌کنم” برای شما جالب نخواهد بود. در مبحثی که مطالعه میکنید چیز جالبی پیدا کنید؛ سعی کنید زیبایی هر موضوعی را بیابید و از همه مهمتر سعی کنید آن را با رویدادهای زندگی خود و چیزهایی که مورد علاقه شماست پیوند دهید. برای مثال سعی کنید یک داستان مرتبط با کلمات واژگان، شخصیت‌های تاریخی یا سایر کلمات کلیدی ایجاد کنید.
اول موضوعات سخت دوم موضوعات آسان را مطالعه کنید
ابتدا موضوعات سخت را مطالعه کنید؛ در ابتدای جلسه مطالعه خود را با سخت ترین موضوعات یا مفاهیم شروع کنید. به این ترتیب زمان کافی برای مطالعه آنها دارید و پرانرژی و هوشیارتر می‌شوید و چیزهای ساده‌تر را برای بعد بگذارید.
ابتدا مهم ترین مطالب را بیاموزید و مطالب را از ابتدا تا انتها مطالعه نکنید. به محض اینکه به هر مطلب جدیدی رسیدید، آن را حفظ نکنید. وقتی بتوانید اطلاعات جدید را با مطالبی که قبلاً می‌دانید مرتبط کنید، یادگیری آسان‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌شود.
یک گروه مطالعه بسازید
با چندتا از دوستان یا همکلاسی‌های خود دور هم جمع شوید و مفاهیم را بین اعضا تقسیم کنید و از هر یک از اعضا بخواهید مفهوم را به بقیه گروه آموزش دهد یا توضیح دهد. سرفصل‌ها را بین گروه تقسیم کنید و از هر فرد بخواهید مفاهیم مهم را خلاصه کند و به گروه ارائه دهد؛ می‌توانید یک گروه مطالعه هفتگی ایجاد کنید و هر هفته را صرف مطالعه یک موضوع جدید کنید، به این ترتیب شما در تمام ترم مطالعه کرده‌ایده به جای اینکه فقط در پایان ترم مطالعه کنید. مطمئن شوید که افراد گروه کسانی هستند که به مطالعه علاقه دارند.
نکات
هنگام یادداشت برداری، آنها را مرتب و رنگارنگ بسازید تا هنگام مطالعه جذاب و سرگرم کننده باشد.
یک دفترچه یادداشت داشته باشید تا برنامه روزانه مطالعه خود را در آن یادداشت کنید.
مطمئن شوید مفهومی که در مورد آن مطالعه میکنید را درک کرده‌اید.
اگر به تنهایی قادر به انجام این کار نیستید، ممکن است لازم باشد با یک مشاور تحصیلی صحبت کنید و طبق برنامه مشاور خود پیش بروید.
برای دریافت مشاوره و برنامه‌ریزی و قبولی 100 درصد در کنکور کارشناسی ارشد کامپیوتر و کنکور دکتری کامپیوتر با شماره‌های 88922915-021| 88809039-021 تماس بگیرید و یا به تلگرام مجموعه به شماره: 09384361587 پیام بدهید.
دیدگاهتان را بنویسید